Имам и работа и стан: Брат моли да му дозволат ја вдоми сестричката, но социјалните служби се сypoви, не му ја даваат Уна

Братот и сестрата Вендел и Уна последните три месеци живеат на различни адреси.

И двајцата страдаат поради тоа, а не можат да си помогнат. Центарот за социјални работи Копривница одлучи дека така мора да биде. Нив ништо не ги прашале.

Откако ја одвоија 9-годишната Уна, на која тоа не и е вистинско име, ја одвеле во ново дом семејство, а нејзиниот постар брат води борба за воопшто да може да ја гледа сестрата со која, поради животните околности кои ги снашле, е исклучително врзан.

Таа за него, пати уште повеќе. Вендел, вработено 19-годишно момче, има на располагање 80 квадрати стан, не е казнуван ниту болен, во куќата каде живее нема лица со проблематично однесување, нема пријави за нac илство во семејството, склоност кон алkoxoл или други зави стности, и верува дека има право да ја посвои и да и биде старател. И законот така вели, дека браќата не смеат да се раздвојуваат освен во нужда и дека старатели пред се треба да се бараат внатре во биолошкото семејство, но и во Конвенцијата за права на децата. Но не и за Центарот за социјални работи Копривница. Тие дури минатата недела на Вендел му забранија да ја гледа сестрата.

За нив двајца тоа е голема трayма. По два месеци, првпат се сретнаа на 19 декември. Два часа под надзор. Не им беше јасно, ниту од Центарот им дале причина. Како и зошто никој не го прашал Вендал дали сака да го преземе старателството врз сестрата.

Самиот го повикал Центарот

Вендел и Уна од раѓање живеат во ромските населби во Меѓимурје и Подравина. Во околности во кои, вели Вендел, ниту едно дете не треба да живее. – И таткото и мајката биле алкox оличари. Додека неговиот татко бил жив, тој сепак се обидувал да го одржи семејството заедно.

Кога починал, на 37-годишна возраст, сè се распаднало. Мајката постојано пиe, не преместува од една до друга населба, од куќа до куќа, спиеме на туѓи, валкани подови. На две години Уна спиеше гола на подот во Херешин и стаорци буквално лазеа по неа.

Еден ја гризна, таа заврши во Ургентен центар и и остана лузна. Еден ден беше гладна, плачеше многу, многу тешко. Мама пиeше во другата соба, па ја повикав да ја нахрани. Имав 12 години. Таа пиeше со семејството на девојка на која и се допаѓаше мојот постар брат, па тој ме претепа. Полудев и му реков – повеќе нема да оди вака. Следниот ден и реков на наставничката Мирјана што се случува и дека не сакам да се вратам дома. Наставничката се јави во Центарот – раскажува младо момче со тажни очи и сонлив поглед.

Зборува смирено, на литературен јазик, а жаргонот од Меѓумурје му се провлекува тука и таму.

Родители aлkoxoличaри

Центарот, после тој повик го сместил Вендел во згрижувачко семејство во предградието на Копривница, Драгославац. Мајката побегнала дома со другите деца, во ромската населба во Меѓумурје, Пишкоровец.

Неколку месеци подоцна, на 27.05.2014 година, полицијата ги пронајде ноќе и ги донесе другите деца во Драгославац. – Беше седум часот. Јас штотуку започнав со училиште кога пристигнаа. Немав поим дека ќе дојдат. Уна, како лепче, беше гола завиткана во ќебе. Таа спиеше. Бев пресреќен “, се присетува Вендел.

Во згрижувачко семејство животот е различен. Децата имаат своја облека, редовни оброци, тие се дел од семејството. – Никогаш не почувствував дека мајка старателка прави разлика помеѓу нејзините деца и нас. За мене, нејзиниот син Самуел ми е како постар брат. Неговите пријатели веднаш станаа и мои.

Да се ​​вратам, никогаш не би го сменил ова семејство. Живеевме нормално за првпат – ни вели Вендел. Самуел се уфрла во муабетот. – Тие научија многу со нас, но и ние научивме многу од нив, да речеме ромскиот јазик – вели тој. По пристигнувањето, Уна не знаела ниту еден збор од хрватскиот јазик, па затоа, вели таа, шетала и многу разговарала. Таа не ги разбираше, па тие почнаа да ја разбираат. На ромски јазик.

Семеен живот

Семејниот живот на братот и сестрата беше ненадејно прекинат летово, 20 јули. По повеќе од шест години заедно, старателката се сели од Хрватска. Вендел штотуку завршил средно училиште како помошник готвач / готвач на слатки. Тој положил и возачки испит. Тој беше единствениот од целото негово, непосредно и пошироко биолошко семејство што завршил училиште.

Кога старателката решила да се иссели, Уна и Вендел не биле задоволни, но нивниот свет не пропаднал, вели Вендел. Ги имале сите услови за добар живот – еден со друг, луѓе кои со цело срце ги поддржуваат, место за живеење. Вендел заврши училиште и започна да работи. Тие се чувствуваа безбедно. Но, не за долго. Наскоро ја однеле Уна.

Вендел, иако е полнолетен, остана да живее со семејството П. Тие му го дале приземјето од куќата. Според договорот користи кујна, три спални соби, ходник, бања, перална, тераса. Вкупно 80 квадратни метри, бесплатно. Мислел дека ќе живее таму со својата сестра, воспитувајќи ја со помош на другите членови на семејството на П., со кои пораснала. Откога ја извадија девојката од семејството речиси преку ноќ, двајцата прават се за да ги одржат братот и сестрата како семејство. Кога видоа дека ова, од непозната причина, им запнува, тие самите се обидоа да се пријават како згрижувачки родители за да ги одржат братот и сестрата заедно.

Но, пандемијата го запрела процесот околу тоа. – Мојот сопруг и јас многу ја сакаме Уна и сакаме да го поддржиме Вендел и тие да го искористат своето право да бидат семејство. Вендел е храбар брат и тој и е центарот на светот на Уна- ни напиша старателката Ј.П. Таа дури беше подготвена, ако и ги одземат родителските права на нејзината мајка, да го посвои девојче со нејзиниот сопруг за да можат братот и сестрата да останат заедно.

Остана сама на себе

Покрај тоа што под итна постапка ја преселиле во ново згрижувачко семејство, Центарот во Копривница на Уна и спречи каква било форма на комуникација со целото семејство П. Тие и ги одзеле мобилниот телефон и таблетот. Девојчето преку ноќ останало само на себе. Цели два месеци, Вендел се обидува да добие објаснување.

Залудно. Испратил барање до Центарот за социјални грижи, а кога не му било одговорено, испратил писмо. – Забраната е исклучиво вербална. Центарот избегнува пишана комуникација. Му се закануваа со полицијата ако се обиде да ја посети својата сестра – ни раскажува Самуел. По два месеци мачење бидејќи не може да ја види својата сестра, донесена е одлука да ја гледа два часа во сабота, со надзор. Центарот се консултирал со нивната мајка за дозволата за посета, на која поради негрижа пред шест и пол години и се одземени децата. Никогаш не и биле одземени родителските права. Таа не сака Вендел да ја гледа својата сестра.

– Ја прашаа дали сака Уна назад. За мене е незамисливо. После се што поминавме со неа. Кој е интересот на детето? Па, таа жена не запостави, не оставаше да спиеме голи на подот, да не каснаат стаорци! Таа сакаше да се врати, убеден сум, само заради парите што ги добиваше од државата за секое дете, тажен е Вендел. Во меѓувреме, тој ангажирал и адвокатка. Со нејзина помош, се надева дека ќе може да добие дом семејство и да стане старател на неговата сестра. Иако, ниту на неа ниту на другите судски експерти кои ги прашавме за тоа, не им е јасно што се прави „кога законот е јасен“.

Во такви случаи, велат од од други центри за вообичаената пракса, самиот Центар, врз основа на експертска проценка, иницира згрижување по роднинска линија. – Не е обврска на Вендел да му укаже на Центарот за членот 4 од Законот за згрижување, во кој се вели дека „при утврдување на потребата и околностите за утврдување на правото на услугата сместување на корисниците во згрижувачко семејство, центарот за социјална грижа го зема во предвид неодвојувањето на браќата и сестрите, потребите на корисниците односно целите на индивидуалниот план. Старател може да биде првенствено од кругот на роднини или други лица блиски до корисникот, во неговото место на живеење, секогаш кога е можно и кога тоа е во негов најдобар интерес “- велат правни експерти.

Одвојувањето на Уна од нејзиниот брат и единственото семејство што го знае е исто така спротивно на Конвенциите за правата на детето. Уна, освен од семејството, е одвоена и од училиште, од пријателите, навиките и интересите, велат тие. Таа беше префрлена од класот со дваесетина ученици, кадешто беше добро прифатена во училиште со четири ученици, од кои секој од нив посетува второ одделение. Во петокот, Вендел Оршуш поднесе официјално барање за згрижување. Статус што, по правило, Центарот го иницира сам како најдобар за интересот на детето.

Внимателно го следиме и истражуваме овој случај

„Ние внимателно го следиме и истражуваме овој случај“ вели од Канцеларијата на Народниот правобранител за деца Хеленка Пирнат Драгичевиќ и додава дека нејзината канцеларија е запознаена со случајот на Вендел и Уна, брат и сестра без соодветна родителска грижа и дека тие внимателно го следат. Социјалните работници првпат дошле да ја земат Уна во петокот, но семејството ги молело да остане за време на викендот за да и објаснат што се случува.

Тие ја однеле во понеделникот. Заминувањето од семејството, вели народната правобранителка, „секогаш е крајно стресна ситуација за детето и затоа треба да се испланира многу детално“.

– Важно е да се подготви детето за живот во новото опкружување, да се објаснат причините што довеле до промена во неговиот живот, да му се даде можност на детето да го искаже своето мислење за промената и да му се овозможи да остане во контакт со луѓе кои претставуваат безбедност и емоционална поддршка под услов овие лица да не постапуваат спротивно на интересите на детето – рече за „Јутарњи“ народниот правобранител за деца Хеленка Пирнат Драгичевиќ.