Последната патека на папата Франциск – Што се крие зад погребот што го прекинува ватиканскиот протокол
Скромен крај за еден голем живот. Светот денес се збогува со папата на народот - историски погреб што ја промени традицијата во Ватикан.
Денес, 26 април 2025 година, во 10 часот по локално време (9 часот по средноевропско време), започнува погребната церемонија на папата Франциск на плоштадот пред базиликата Свети Петар во Ватикан. Церемонијата ќе ја предводи кардиналот Џовани Батиста Ре, декан на Кардиналскиот колегиум, и ќе биде отворена за јавноста.
Се очекува на погребот да присуствуваат повеќе од 200.000 верници и 170 делегации од светот, вклучувајќи претседатели, премиери и верски лидери.
Погребот на папата Франциск, претставува историски момент – не само поради неговата духовна тежина, туку и поради радикалните промени што самиот папа ги воведе во погребниот ритуал.
Тоа е крајот на понтификат кој остави длабока трага врз Католичката црква, но и порака за иднината: понизност, блискост со народот и отвореност.
Прв Папа што го напиша својот погреб
Папата Франциск, уште за време на својот живот, изрази желба за поедноставен ритуал. Во интервју за книгата El Sucesor со новинарот Хавиер Мартинез-Брокал, тој рече:
„Сакам да бидам изложен во обичен дрвен ковчег. Без трите ковчези, без катафалк, без раскош.“
И навистина, телото беше положено во едноставен ковчег од бор. По неговата смрт се одржа само една бдеење, без јавна церемонија за затворање на ковчегот – нешто незамисливо во папската традиција до сега.
Погреб во базилика блиска на срцето
Уште едно големо отстапување од протоколот: Папата Франциск нема да почива во криптата на базиликата Свети Петар, туку во базиликата Санта Марија Маџоре. За него, ова не беше само историска црква, туку место каде често се молел уште како кардинал, каде барал мир пред големи одлуки, и каде чувствувал духовна интимност.
Лидери од целиот свет за последно збогум
Церемонијата ќе биде посетена од повеќе од 80 официјални делегации од држави и верски заедници, меѓу кои кралот и кралицата на Шпанија, принцот Вилијам (во име на Обединетото Кралство), кралот и кралицата на Шведска и Белгија, претседателот на Франција, Емануел Макрон, Урсула фон дер Лајен, претседателка на Европската комисија, генералниот секретар на ОН, Антонио Гутереш, претседателот на Украина, Володимир Зеленски, со сопругата Олена, Вселенскиот патријарх Вартоломеј I, големиот имам на Ал-Азхар, Ахмед ел-Тајеб, главниот рабин на Рим, Рикардо Ди Сегни, Доналд Трамп со сопругата Меланија (од САД) и други.
Некои државници, како премиерите на Канада и Австралија, отсуствуваат поради изборни активности. Рускиот претседател Владимир Путин нема да биде присутен поради санкциите и дипломатските ограничувања.
Безбедност како на самит
За време на погребот, безбедноста е на највисоко ниво. Италијанската полиција и Ватиканските сили распределија над 8.000 припадници, со антидрон системи, снајперисти и блокирани улици. Рим функционира како воена зона, но во атмосфера на тишина, почит и тага.
Анегдоти и мали „прекршувања“
Папата Франциск и во смрт остана човекот што го сакаат обичните луѓе. Една анегдота од El Sucesor открива како некогаш, додека се молел во Санта Марија Маџоре, му пришол човек да му продаде часовник. Папата одговорил дека нема пари. Подоцна, со насмевка, раскажал: „Ако го извадев паричникот, ќе ме удреше и ќе ме ограбеше!“
Исто така, при организирањето на погребот, папата експлицитно забрани некои симболи: без златен крст, без папски прстен, без специјални облеки. Наместо тоа, беше облечен во обично бело палто и крстот што секогаш го носеше – железен, а не златен.
Последна порака: духовноста не е спектакл
Франциск не беше папа на раскош, туку на народот. Тој беше духовен водач кој зборуваше за климатски промени, за бегалци, за мир, за жените и младите во Црквата.
Тој се обидуваше да ја демистифицира функцијата на Папата и да покаже дека папата може да биде и човек – со слабости, со хумор, со љубов кон фудбалот и милост кон бездомниците.
Неговиот вечен одмор не е во злато, туку во место полно со молитви и историја. Погребот не е само збогување, туку и почеток на нова ера во Ватикан. Протоколот беше прекршен, но духовноста остана силна.
Папата Франциск, човекот што не се плашеше да го отвори прозорецот во куќата на верата, сега го остави светот со врата отворена – за сите.
