Еден од најпочитуваните светци во целото христијанство, за кое се верува дека е чудотворец и дека излечил многумина
На 12 мај, православните цркви го слават празникот посветен на Свети Василиј Острошки, светец за кој се верува дека е еден од најголемите чудотворци.
Роден е како Стојан Јовановиќ во Попово Поле кај Требиње, а веќе на 12-годишна возраст бил испратен во манастирот Завала, каде што бил игумен неговиот чичко Серафим. По завршувањето на манастирското училиште, го доби монашкиот ранг и стана парохиски свештеник. Тој служеше во многу градови, а се упокои во 1671 година.
Неговите мошти и гpoбот се чуваат во манастирот Острог во Црна Гора, за кој се врзуваат бројни легенди.
Во неговите исцелителни моќи веруваат припадниците како на христијанската, така и на муслиманската вероисповед.
Тоа е така затоа што постојат бројни писмени сведоштва за луѓе чии молитви упатени кон Светиот Василиј Острошки се услишени – на секој кому овој светец ми помогнал во животот, на следниот посета на манастирот ја запишува на хартија целата приказна и ја остава во Горниот манастир, а монасите ги чуваат, собираат и претвораат во книга.
Некои од старите легенди кои сведочат за милоста, добрината и моќта н Свети Василиј меѓу другото е и приказната дека некогаш одамна од врвот на Горниот манастир паднало бебе од колевката. Бидејќи Горниот манастир се наоѓа во карпите на планината Острошка греда, на самата карпа, на дури 900 метри надморска височина, мајката се исплашила и верувала дека го изгубила детето. Сепак, бебето било пронајдено живо и здраво, во подножјето на планината, насмеано и весело.
Оние кои не веруваат во вакви приказни, ќе се подзамислат кога ќе го слушнат фактот – пожарот што избувна на планината ги поштеди и манастирите и параклисите во близина. Исто така, факт е дека за време на Втората светска војна, паднала бомба над Горниот манастир Острог, но никогаш не експлодирала. Луѓето кои некогаш спиеле под покривот на ова свето место, велат дека тоа било најмирната ноќ што ја преспиле. Бидејќи се чувствуваат многу безбедно, многу посетители во храмот избираат да спијат надвор – во конакот покрај манастирот има кревети, но и ќебиња што им се достапни на посетителите и им е дозволено да ги однесат надвор и да ги користат во текот на вечерта.
Единствено што не е дозволено е фотографирање внатре и пред портата на Горниот манастир. Ако некогаш одите на ова свето место, вообичаено е да донесете шише масло, кое монасите го посветуваат за време на мисите и им го даваат на верниците во мали шишиња, што се користат за лекување. Треба да донесете и шеќер, кој останува во манастирот и кој секој може да го користи. Сепак, најважно е да се донесете еден пар црни, машки чорапи – се вели дека чорапите на Свети Василиј секогаш се искинати затоа што тој ноќе станува и шета, така што монасите ги менуваат секој ден.
Жените не смеат да влегуваат во кратки здолништа, па дури ни во панталони – задолжителната носија е здолниште барем до колената, како и покриени раменици и градите, а на главата треба да се стави марама.
Мажите исто така треба да доаѓаат со покриено тело, така што не смеете да влегувате во сандали и шорцеви.
Во одредени денови, раката на Свети Василиј е откриена така што верниците можат да ја бакнат за време на посетата на манастирот, а сите што имале можност да ја видат откриена, велат дека раката изгледа многу жива, а не како дел од телото на некој што починал пред скоро 400 години. Исто така, во манастирот, ќе имате можност да слушнете и дека светецот понекогаш ќе си ја повлече раката пред грешници, не дозволувајќи да ја бакнуваат, а не треба ни да се лажат монасите, бидејќи се шушка дека се видовити. Многумина веруваат дека ако ветат дека ќе одат во манастирот Острог на празникот Свети Василиј, нивната или болеста на некој близок, ќе исчезне како со „рака да ја тргнал некој“.
Ако знаете личност која се подготвува за вакво патување, треба да му однесете масло, темјан и памук за да ги земе со него и да ги остави кај светецот „да преноќат“. Честопати се случува и католиците и муслиманите да се заветуваат, затоа што сите во овој регион се убедени во големите чудесни моќи на свети Василиј, така што се верува дека работите што ги поминуваат ноќта до неговите мошти ги лекуваат сите болести. Затоа памукот, маслото и темјанот што биле донесени на Острог треба да се чуваат за „не дај Боже“.
Празник без обичаи
На овој голем празник и црвена буква во црковниот календар не се обавува никаков пагански обичај ниту ритуал. На празникот Свети Василиј единствено што треба да направите е искрено да се помолите на чудотворецот – се верува дека секоја искрена желба од срце ќе биде исполнета.
На празникот Свети Василиј единствено што треба да направите е искрено да се помолите на чудотворецот – се верува дека секоја искрена желба од срце ќе биде исполнета.
Православните верници го почитуваа овој светец, а безбројни чуда што се имаат случено на ова место се раскажуваат насекаде низ светот. Празникот се прославува на секој 12 мај, 29 април по јулијанскиот календар.
Во манастирот каде што се неговите мошти доаѓаат верници и до другите вероисповеди меѓу кои има и муслимани кои пред неговите мошти бараат спас и исцеление од тешките болести и проблеми што ги имаат во животот.
Василиј кога се упокоил, неговата ќелија била осветлена со необична светлост. Тогаш народот почнал да доаѓа на местото каде што бил закопан и да се моли.
Според преданието, седум години откако се упокоил, му се јавувал на сон на тамошниот игумен на манастирот Жупа во близина на Никшиќ. Еден ден му кажал да дојде во Острог и да го отвори неговиот гpoб. Тој го направил тоа, а телото на Свети Василиј го нашол зачувано и мирисало на босилек.
Тој бил сметан за светител и за време на животот, а по неговиот живот, како минувало времето, се повеќе верници доаѓале за утеха и спас. Сега на Острог доаѓаат и луѓе од други вероисповеди и од разни краеви на светот. Манастирот го добил името по ридот на кој се наоѓа.
Тој е поделен на Горен и Долен Острог, каде верниците одат на поклонување на светецот, посебно за празникот Духови, 50 дена по Воскресението.
