Уште наутро на Крстовден направете го ова – носи голема среќа и благодат во домот
Уште рано наутро внесете ја дома светата билка што го чува домот и семејството.
Во православниот календар, Крстовден се одбележува двапати годишно, на 27 септември (есенски Крстовден) и на 18 јануари (зимски Крстовден). Празникот е посветен на сеќавањето на крштевањето на Исус Христос во реката Јордан и има длабоко духовно и народно значење.
Токму на овој ден, првата работа што домаќинките ја прават уште наутро е да внесат гранче босилок во домот.
Advertisement
Во народната традиција, босилокот се смета за свето растение кое носи здравје, мир и напредок. Се верува дека неговото присуство ја штити куќата од болести и несреќи, а семејството од кавги и несогласувања.
Не е случајно што токму босилокот го носи овој симбол. Ова растение се користи во сите православни обреди, од осветување на вода, преку крштевања, до празнични литургии. Неговата силна миризба симболизира духовна чистота и Божји благослов, а во многу домови се чува гранче од осветен босилок покрај иконата или во свет агол, за заштита на домот.
Босилокот е неизоставен дел од Крстовден, но и од други црковни празници. Се верува дека тоа е билката што прва израснала на местото каде што бил пронајден Христовиот Чесен крст. Поради тоа, таа станала симбол на светост.
Advertisement
Во некои краеви, луѓето саделе босилок токму на Крстовден, верувајќи дека прво треба да се засади оваа билка, па дури потоа другите цвеќиња и растенија.
Преданијата велат дека босилокот има и моќ да го прочистува воздухот, ја смирува душата и телото, а чајот од босилек традиционално се користи за смирување на нервите и зајакнување на имунитетот.
Обичаи и народни верувања за Крстовден
Покрај внесувањето босилок во домот, Крстовден отсекогаш се празнувал со строг пост. Старите луѓе постеле само со леб и вода, а обичај било да се јаде и грозје, додека другите плодови биле забранети. Поговорката вели „Кој со крст се крсти, тој на Крстовден пости“ и таа и денес го потсетува народот на духовната важност на овој ден.
На Крстовден, според обичаите, добитокот се мачкал со катран во облик на крст за заштита од болести, а се верувало и дека на овој ден змиите заминуваат во своите скривалишта до пролетта. Земјоделците копале јами за овошки, бидејќи верувале дека токму тогаш засадените дрвја ќе бидат посилни и поотпорни.
Народот, пак, внимателно го следел и времето. Ако за Крстовден е облачно значи дека ни доаѓа снежна зима, ако времето е суво – сушна година, а дождливиот ден се сметал за знак на блага и мирна зима.
