Првомајската скара може скапо да ве чини – една намирница никако не ја печете, може да биде канцерогена!

Првомајските празници се пред нас, а во Македонија традиционално се слават под отворено небо, со мирисот на скара што се шири низ дворовите и излетничките места. Мај не само што го означува почетокот на летото, туку и почеток на сезоната на скара – омилена навика која трае до доцна есен.

Но, иако скарата нуди вистинско гастрономско уживање и можност за дружење, нутриционистите предупредуваат: една честа грешка може сериозно да го загрози вашето здравје.

Advertisement

Месото – пријател или закана?

Месото е еден од највредните извори на хранливи материи за човечкото тело. Богато е со протеини, железо, цинк, селен, витамин Б12 и обезбедува чувство на ситост и енергија. Сепак, начинот на подготовка игра клучна улога во тоа дали ќе добиете здрав оброк – или нешто потенцијално штетно.

Нутриционистите велат дека најголемата закана не се крие во самото месо, туку во начинот на печење.

Традиционалната скара на жар од јаглен, иако вкусна, претставува ризик за здравјето – особено кога маснотијата од месото капе врз вжарените јаглени.

Advertisement

Во тој момент настануваат штетни соединенија, вклучително и полициклични ароматични јаглеводороди (PAHs), кои според многу истражувања се поврзани со зголемен ризик од рак.

Кога зборуваме за намирница што може да стане канцерогена при печење на скара, нутриционистите и истражувањата најчесто ја посочуваат преработената масна сланина или преработените колбаси (особено оние со додадени нитрити и адитиви).

Колбасите и сланината често содржат конзерванси, засилувачи на вкус и вештачки бои кои се дополнително чувствителни на високи температури.

Како да подготвите безбедна скара?

Нутриционистите препорачуваат неколку едноставни, но ефикасни чекори:

Избегнувајте директен оган и чад. Наместо класична скара на јаглен, користете електрична скара, каде топлината е порамномерна и контролирана.

Маринирајте го месото. Маринадата не само што додава вкус, туку и делува како природен антиоксиданс што го намалува создавањето на штетни соединенија.

Печете на пониски температури. Побавно печење на пониски температури е поздрава алтернатива, која ги зачувува и нутритивните вредности и вкусот.

Вртете го месото често. На тој начин се спречува загорување и се намалува создавањето на канцерогени материи.

Најголемата грешка? Никогаш не користете…

Една од најопасните навики е користењето повторно на истата маринада што била во контакт со сирово месо, како прелив за готовото месо.

Ова е потенцијален извор на бактерии како салмонела или ешерихија коли, што може да доведе до сериозни стомачни инфекции. Ако сакате да ја искористите истата маринада, задолжително сварете ја најпрво.

Алтернативи и паметен избор

Иако месото има свои вредности, не заборавајте дека и зеленчуците на скара – тиквички, пиперки, модар патлиџан – се одлична здрава опција. Истите не создаваат опасен чад и можат да се комбинираат со сирења, печурки или тофу за балансиран оброк.

Во овој мај, уживајте во скарата, но со поголема свесност и одговорност. Малите промени во подготовката можат да имаат големо значење за вашето долгорочно здравје – а првомајската трпеза ќе биде уште послатка кога ќе знаете дека сте направиле паметен избор.