Еве во кои европски земји е најдобро да се биде пензионер – германските пензии меѓу најниските во Западна Европа
Иако Германија важи за една од економски најмоќните земји во Европа, според висината на просечната пензија се наоѓа на долниот дел од табелата. Споредбата со земји како Австрија, Швајцарија и Луксембург покажува колку пензискиот систем може да биде различен, дури и кога платите се слични.
Додека во Германија со години наназад се води јавна дебата околу висината на законските пензии, една меѓународна споредба открива непријатна реалност – дури и по 45 години работен стаж, голем дел од германските пензионери не добиваат доволно за достоинствен живот.
Според податоци на Германското пензиско осигурување (DRV), во 2025 година стандардната пензија за лице со 45 години стаж ќе изнесува 1.835,55 евра бруто. По одбитоците за здравствено и долгорочно осигурување (приближно 215 евра), остануваат околу 1.621 евро нето и тоа пред оданочување.
Но реалноста за мнозинството пензионери е многу поразлична. Просечната пензија за мажи во 2023 година изнесувала 1.348 евра, додека жените добивале едвај 908 евра месечно. Таквите износи ја ставаат Германија во долниот дел од европскиот просек.
Во споредба, Луксембург исплаќа месечна просечна пензија од околу 3.200 евра, Швајцарија околу 2.560 евра, а Австрија, која има слична економска структура со Германија, исплаќа пензии просечно 1.645 евра. Дури и во Франција, Белгија и Данска пензиите се повисоки од германските, иако приходите во текот на работниот век се слични.
Приходите и пензиите не одат рака под рака
Според економистите, клучниот фактор е начинот на пресметка на пензиите. Во Луксембург, пензионерите добиваат околу 90% од својата претходна плата како пензија, додека во Германија тој однос е само 48%. Ова значи дека дури и ако германскиот работник имал пристоен приход во текот на кариерата, неговата пензија ќе биде значително пониска.
Во Австрија, на пример, системот е поинклузивен, па така и самовработените лица плаќаат во државниот пензиски фонд, а уделот на државни службеници со посебни привилегии е значително помал. Дополнително, придонесите за пензиско осигурување се повисоки (22,8%), но резултатите се видливи: повисоки пензии и поголема пензиска сигурност за сите.
Полска и Чешка на дното, но со помалку очекувања
На другата страна се Полска и Чешка, каде пензиите се значително пониски и изнесуваат во просек околу 580 евра, односно 833 евра месечно (во Чешка). Но таму и просечните плати се далеку под германскиот стандард, па очекувањата се различни.
Потреба од системска реформа
Сето ова повторно ја отвора темата за реформа на германскиот пензиски систем. Додека јавноста сè уште расправа за покачување на старосната граница и воведување на дополнителни модели на осигурување, податоците покажуваат дека Германија ризикува да стане земја каде пензионерите, и покрај долгогодишната работа, ќе живеат на раб на егзистенцијата.
Со оглед на стареењето на населението и намалениот број работоспособни жители, неопходна е подлабока дебата за правична и одржлива распределба на пензиските средства. Искуствата од Австрија и Луксембург можат да послужат како пример за модел што навистина ги штити оние кои целиот живот го посветиле на работа.
