Денес е ден кога се отвораат очите: Што (не) се прави на Видовден според старите верувања

Видовден – еден од најдлабоко вкоренетите празници во православната традиција – денес повторно ги обединува верниците, сеќавањата и надежите.

Познат како ден „кога се отвораат очите“, овој празник со векови се смета за момент на духовно будење и спознавање на вистината.

Видовден има и предхристијански корени. Во старата словенска митологија, 28 јуни бил денот на богот Вид -семоќно божество со „очи кои сè гледаат“. Со текот на времето, симболиката се пренела во христијанската традиција, задржувајќи ја моќта на денот како период за внатрешна промена, порака од небото и почит кон предците.

Што не се прави на Видовден?

Според народното предание, постојат три важни правила кои не треба да се прекршуваат:

Не станувајте доцна – Се верува дека оние што на Видовден спијат до подоцна, цела година ќе бидат неуспешни и мрзеливи. Станувањето пред изгрејсонце се смета за начин да се „измамат“ темните сили и да се обезбеди благословена година.

Без гласни прослави – Видовден не е ден за веселби, свадби и забави. Ова е ден на тивко сеќавање и молитва. Старите веруваат дека брак склучен токму на овој ден нема да биде среќен.

Избегнувајте тешка работа – Се смета дека земјоделска или физичка работа на овој ден носи несреќа, суша и лоша жетва. Единствено што се препорачува е да се проветри облеката и постелнината – симболичен ритуал на прочистување.

Магијата на рачната работа и соништата

Постои стар обичај што ги поврзува младите девојки со занаетите. Во текот на денот тие треба да започнат некоја рачна работа (вез, плетење, шиење) изговарајќи: „Виде, Видовдене, што ми видат очи – сè знам да работам.“ Со оваа молитва се повикува вештина, мудрост и бериќет.

Но најинтригантниот дел од обредите на Видовден е оној поврзан со откривањето на судбината и љубовта. Девојките ставаат под перница видова трева, парче леб и сол, со надеж дека ќе го сонуваат својот иден сопруг. Овие симболи претставуваат плодност, љубов и изобилство. Доколку ликот во сонот не им е познат, старите велат дека наскоро ќе го сретнат.

Ден кога небото зборува

Меѓу народот кружи верувањето дека на Видовден Бог им праќа порака на сите, било преку сон, чувство или неочекуван настан. Затоа, се препорачува внимателност во зборови и постапки, бидејќи секој гест денес може да има длабоко значење.

Овој празник не е само спомен на минатото, туку и компас за иднината, односно момент на себеспознавање, молитва и духовно видување. Во време на брзи промени, Видовден останува потсетник дека вистинската моќ лежи во тишината, во верата и во отворањето на очите.