Билка со моќни лековити својства, не ја корнете од дворот – најдобро ги смирува нервите
Многумина ја отстрануваат од дворот како непотребна, не знаејќи за нејзините чудесни здравствени моќи.
Оваа едногодишна, но исклучително издржлива билка, расте речиси насекаде, од плодни градини до суви, каменливи места. Најчесто се појавува меѓу насадени домати, а еднаш кога ќе се вкорени, тешко се искоренува.
Станува збор за коровот или познат како толчница, тушт, тушница (или на латински Portulaca oleracea).
Advertisement
Токму оваа билка има многу повеќе да понуди отколку што првично изгледа, од лековити својства до нутритивни вредности и разновидна употреба во исхраната.
Што е толчницата?
Толчница е народен термин кој најчесто се користи за билката Portulaca oleracea, тоа е нискорастечка, месеста билка со ситни зелени листови и мали жолти цветови. Таа расте како плевел на многу места, особено во градините, дворовите и меѓу зеленчуковите насади, најчесто покрај доматите. Благодарение на својата издржливост и брз раст, толчницата е тешко искоренлива.
Позната е уште од древните цивилизации, се користела како храна и лек уште во Египет, а имала значајна улога и во кинеската и индиската традиција.
Advertisement
Во Европа, особено во Франција, од неа се подготвуваат традиционални супи и јадења. Во Македонија, пак, ова растение одамна е дел од народната медицина, но и исклучително вкусна состојка за салати и други јадења.
Нутритивни вредности
Толчницата е вистинска ризница на витамини и минерали. Таа содржи големи количини на:
Витамин Е (6 пати повеќе од спанаќот).
Бета-каротен (7 пати повеќе од морковот).
Витамин Ц, Б2, магнезиум, калциум, железо, калиум, фосфор и манган.
Толчницата е и богат извор на омега-3 масни киселини, кои се познати по нивната улога во заштитата на срцето и мозокот.
Лековити својства
Оваа билка има моќни антиоксидантни, антибактериски и антифунгални својства. Според современите истражувања: го зајакнува имунолошкиот систем, помага во намалувањето на воспаленија, го подобрува здравјето на кожата и варењето, а особено има благотворно дејство врз нервниот систем, намалувајќи стрес и нервоза.
Помага при болести како артритис, срцеви заболувања, Алцхајмерова болест и депресија.
Покрај тоа, свежата толчница делува како природен диуретик и благ лаксатив, што ја прави погодна и за диети за слабеење.
Употреба во исхраната
Толчницата има благо-солен вкус и крцкава текстура, што ја прави идеална за салати и разни готвени јадења. Во традиционалната народна македонска кујна, може да се користи свежа во салати со маслиново масло и лимон, да се динста со лук и кромид, или да се додаде во супи и чорби.
Нејзиниот вкус одлично се комбинира и со јајца, ориз, па дури и како додаток на печива.
Поради брзото губење на хранливите материи по берењето, најдобро е да се конзумира што побрзо по собирањето, односно, истиот ден.
За жал, иако толчницата е достапна насекаде и има многу здравствени придобивки, современиот човек ретко ја вклучува во секојдневната исхрана, најчесто поради предрасуди дека е обичен плевел. Но, во време кога здравата исхрана и природните лекови се сè повеќе ценети, оваа билка заслужува да се врати во фокусот на вниманието.
Секоја личност која сака да ја збогати својата исхрана и да ја подобри здравствената состојба може да проба да ја одгледува толчницата во својот двор или да ја собира внимателно од природата, земајќи ги предвид правилата за собирање лековити растенија. Не ја потценувајте! Внесете ја во вашето секојдневие и почувствувајте ги благодетите што ги нуди оваа скриена природна ризница.
